Марат Сафиуллин: "быел барлык салым ташламаларының суммасы 1,9 млрд сум тәшкил итте»

Сентябрьдә салым хезмәте физик затларга милек салымнарын исәпләп салым хәбәрнамәләре җибәрә башлаячак. «Татар-информ» га биргән интервьюсында Федераль салым хезмәтенең ТР буенча идарәсе җитәкчесе Марат Сафиуллин салымнарны ничек түләү уңайлырак, салым ташламаларына кемнең хокукы бар һәм бу хокуктан ничек файдаланырга икәнлеге турында сөйләде.

«Үзегез өчен генә түгел, балигъ булмаган балаларыгыз өчен дә салым түләргә онытмагыз»
Марат Әдипович, милеккә салымнар ничек исәпләнә?

Салымнар мөлкәт милекчеләренә исәпләнә, ә аларның күләме күчемсез милек объектларының һәм җир кишәрлекләренең кадастр бәясеннән чыгып исәпләнә. Транспорт чараларын исәпләгәндә ат көчендәге егәрлек кулланыла. РФ Салым кодексының 85 маддәсе кысаларындагы мәгълүматлар теркәү органнарыннан – Росреестр, ЮХИДИ, ГИМС, Гостехнадзор һәм башкалардан килә.

Ә ничә салым хәбәрнамәсе җибәрү планлаштырыла һәм нинди суммага?

– Быел республикабыз халкына мөлкәт салымнары буенча ике миллион 247 мең салым хәбәрнамәсе җибәреләчәк. Барлыгы 9,6 млрд сум күчерелгән - бу бер ел элек булганнан 500 млн сумга яки 5,5% ка күбрәк. Мөлкәт салымнары белән бергә хәбәрнамәләргә физик затлар керемнәренә салым да кертелгән (НДФЛ). Формалаштырылган салым белдерүләре буенча 2023 елга НДФЛ 3,6 млрд сум күләмендә түләнергә тиеш.

Быел беренче тапкыр салым уведомлениесенә кертемнәр буенча керемнәргә салым кертелде. Салым салым салынмый торган акча лимитыннан — 150 мең сумнан артып, 2023 елда алынган кертемнәр буенча процентлар суммасыннан гына исәпләнгән.

Исегезгә төшерәм, быел милек салымнарын һәм НДФЛны агымдагы елның 2 декабреннән дә соңга калмыйча түләргә кирәк. Балигъ булмаган балалар өчен салым түләү бурычын ата-аналар үтәвен белү мөһим. Шуңа күрә хөрмәтле әти-әниләр! Үзегез өчен генә түгел, салым салу объектлары рәсмиләштерелгән балигъ булмаган балаларыгыз өчен дә салым түләргә онытмагыз.

Баланы салым түләүченең шәхси кабинетына тоташтырырга киңәш итәм. Моның өчен теләсә кайсы салым органына яисә МФЦның теләсә кайсы бүлегенә паспорт, яисә законлы вәкилнең вәкаләтләрен раслаучы документ һәм бала туу турында таныклык белән мөрәҗәгать итәргә кирәк.

"Салым белдерүләрен массакүләм тарату сентябрьнең икенче декадасында башлана»
Салым белдерүләрен массакүләм тарата башлаганчы татарстанлыларга нәрсә эшләргә киңәш итәрсез?

Хәбәрнамәне вакытында алу өчен, түләү вакытына кадәр – мин инде билгеләп үткәнчә, бу дата 02.12.2024 көненә туры килә — түләүчеләргә Россия Федераль салым хезмәте сайтында Салым түләүченең шәхси кабинетына керү мөмкинлеген тәкъдим итәбез.

Барлык категория гражданнарга салым белдерүләрен массакүләм тарату сентябрьнең икенче декадасында башлана. Шәхси кабинетка керү мөмкинлеге алган яки дәүләт хезмәтләре порталында теркәлгән электрон рәвештә җыелма салым хәбәрнамәсен алуга ризалыгын биргән түләүчеләр аларны почта аша җибәрелгәннәргә караганда тизрәк алачак.

Шунысын да ассызыклыйсым килә, безнең гражданнарның күбесе «физик затлар өчен салым түләүченең шәхси кабинеты»сервисының уңайлыкларыннан һәм өстенлекләреннән файдалана. Мәсәлән, Татарстанда бер миллион 260 меңнән артык татарстанлы электрон рәвештә салым түләүченең шәхси кабинеты яки дәүләт хезмәтләре Порталы аша хәбәр алачак.

Шуңа күрә татарстанлыларга салым түләүченең шәхси кабинетына алдан ук кереп, почта аша килгәнен көтмәскә киңәш итәм. Исегезгә төшерәм, Шәхси кабинетка Россия Федераль салым хезмәтенең теләсә кайсы инспекциясендә логин һәм серсүзле теркәү картасын алып яки дәүләт һәм муниципаль хезмәтләрнең бердәм порталында исәпкә кую урынына карамастан, шәхси кабинетка тоташырга мөмкин.

"Салымнарны үзең өчен генә түгел, башка кеше өчен дә түләргә мөмкин»
Башка кеше өчен салым түләп буламы?

Бүген салымнарны электрон ысул белән үзең өчен генә түгел, ә өченче затлар өчен дә түләргә мөмкин – мәсәлән, балалар, карт ата-аналар, туганнары өчен. Салым түләү өчен хәбәрнамәдә барлык кирәкле реквизитлар күрсәтелгән. Башка кеше өчен түләү өчен паспорт та, ышанычнамә дә кирәкми, туганлык яки гражданлык-хокукый мөнәсәбәтләрне расларга кирәкми.

Салымнарны тагын ничек түләп була?

Салымнарны Федераль салым хезмәте сайтындагы шәхси кабинетта, «ФЛ салымнары» мобиль кушымтасында, шулай ук түләү терминаллары, банклар һәм почта бүлекчәләре аша түләргә мөмкин.

Татарстанда салымнар буенча ташламалар алучы гражданнар күпме

 Алар шактый күп. Мөлкәт салымнары буенча ташламалар алучыларның гомуми саны миллионга якын кеше тәшкил итә. Быел ташламаларның гомуми суммасы 1,9 млрд сум тәшкил итте, узган елга караганда 200 млн сумга күбрәк. Ташламаларны төп алучылар-пенсионерлар һәм пенсионерлар. Бу категория гражданнар өчен салым ташламаларының гомуми суммасы бер миллиард сумнан артып китте.

Ә нинди ташламалар бар һәм алар кемгә тиеш?

– Татарстанлыларга шуны искәртәм: мөлкәт салымнарына гражданнар мөлкәтенә салым, физик затларның җир салымы һәм физик затларның транспорт салымы керә.

Физик затларның мөлкәт салымнары буенча ташламалар Федераль канун, РФ субъектлары кануннары һәм җирле кануннар белән билгеләнгән. Салымнар һәм җыемнар турындагы законнар нигезендә мөлкәт салымнары буенча салым ташламалары аерым категория гражданнар өчен каралган.

Салым ташламаларының төп өлеше мөлкәткә салымга туры килә. Пенсионерлар һәм пенсия алды яшендәге гражданнар өчен мөлкәткә салым буенча ташламалар каралган, алар билгеле бер төрдәге салым салуның бер объектына әлеге салымны түләүдән тулысынча азат итә. Мәсәлән, әгәр пенсионерның милкендә ике фатиры һәм гаражы булса, бу очракта пенсионер бер фатирга, шулай ук гаражга салым түләүдән тулысынча азат ителәчәк.

Җир салымы буенча салым базасы ветераннар, Бөек Ватан сугышында катнашучылар һәм инвалидлар, сугыш хәрәкәтләре ветераннары һәм инвалидлары, I һәм II группа инвалидлар, чернобыльлеләр, пенсионерлар һәм пенсионерлар һәм башка категориядәге гражданнар милкендә булган җир кишәрлегенең 600 кв.м мәйданының кадастр бәясе күләменә кими.

Россия Федерациясе Салым кодексы нигезендә инвалидлар файдалану өчен махсус җиһазландырылган җиңел автомобильләргә, шулай ук халыкны социаль яклау органнары аша алынган (сатып алынган) 100 ат көченә кадәр двигательле җиңел автомобильләргә, 5 ат көченә кадәр двигательле көймәләргә транспорт салымы салынмый. «Транспорт салымы турында» Татарстан Республикасы региональ Законында двигателе 100 ат көченә кадәр булган бер автомобильгә I һәм II группа инвалидларга салым ташламалары каралган.

Күп кенә салым ташламалары проактив форматта, ягъни гаризасыз тәртиптә социаль фонд һәм Хезмәт министрлыгы белешмәләре нигезендә бирелә. Бу уңайлы, чөнки салым органына гариза белән мөрәҗәгать итүнең кирәге юк.

«18 яшькә кадәр өч һәм аннан күбрәк баласы булган күпбалалы гаиләләр өчен мөлкәткә салым буенча өстәмә тотып калу бар"
Салым ташламаларын бирүнең гаризасыз тәртибе Нәрсәне аңлата?

- Мөлкәт салымнары буенча салым ташламаларын бирүнең гаризасыз тәртибе 2019 елдан гамәлдә, ләкин аерым категория гражданнар өчен генә. Ул салым ташламасын салым органында булган мәгълүмат нигезендә, ягъни салым түләүченең салым органына гариза белән мөрәҗәгать итмичә бирүне күздә тота. Мәсәлән, пенсионерларга, пенсия алды яшендәге затларга, инвалидларга, сугыш хәрәкәтләре ветераннарына, өч һәм аннан да күбрәк балигъ булмаган балалары булган затларга салым ташламалары салым органнарына мөрәҗәгать итмичә, проактив форматта бирелә.

Моннан тыш, югарыда санап үтелгән түләүчеләр категорияләренең, шулай ук салым түләүчеләрнең башка ташламалы категорияләренең ташламага гариза бирү хокукы саклана. Гаризаны салым инспекциясенә яки МФЦга шәхсән бирергә, почта яки шәхси кабинет аша җибәрергә мөмкин. Түләүченең милек салымнары буенча ташламалы категориягә керүен ачыкларга, шулай ук салым ташламалары исемлеге белән Россия Федераль салым хезмәтенең «милек салымнары буенча ставкалар һәм ташламалар турында белешмә мәгълүмат»электрон сервисыннан файдаланып танышырга мөмкин.

Салым тотып калулары да бар бит әле?

Әйе, алар йортларның, фатирларның, бүлмәләрнең һәм өлешләрнең барлык милекчеләренә тиеш: милеккә салым фатирның, йортның, бүлмәләрнең кадастр бәясенә түгел, ә өлешенә генә исәпләнә. Йортның кадастр бәясеннән 50 квадрат метр кадастр бәясе, фатир буенча 20 квадрат метр кадастр бәясе, бүлмә мәйданыннан яисә фатирның бер өлешеннән 10 квадрат метр кадастр бәясе киметелә. Шул ук вакытта гариза язарга кирәкми, салым уведомленияләрендә, салым тотып калу мәгълүматларын исәпкә алып, исәпләүләр киметелгән.

Шулай ук пенсионерлар һәм пенсия яшенә җиткән гражданнар өчен җир салымы буенча бер җир кишәрлеге мәйданыннан алты сотый күләмендә салым тотып калу бирелә. Әгәр кишәрлекнең мәйданы 6 соткадан кимрәк булса, салым түләнмәячәк, ә кишәрлекнең мәйданы 6 соткадан артса, салым әлеге кишәрлекнең калган мәйданына исәпләнәчәк. Тотып калу «проактив тәртиптә»максималь исәпләнгән салым суммасы булган бер җир кишәрлегенә карата автомат рәвештә кулланылачак.

"Күп балалы гаиләләр шулай ук җир салымы буенча федераль ташламадан файдалана ала"
Республикада яшәүче күп балалы гаиләләргә нинди ташламалар каралган?

18 яшькә кадәр өч һәм аннан күбрәк баласы булган күпбалалы гаиләләр өчен мөлкәткә салым буенча өстәмә тотып калу бар. Мәсәлән, күпбалалы ата-аналар мөлкәткә салым буенча салым базасын һәр балигъ булмаган балага исәпләгәндә фатирның гомуми мәйданының 5 кв.м һәм торак йортның гомуми мәйданының 7 кв. м күләмендә киметергә хокуклы. Салымны калган метрлар өчен генә түләргә кирәк. Тотып калу һәр ата-анага автомат рәвештә кулланыла һәм бары тик бер объектка гына башкарыла.

Күпбалалы гаиләләр шулай ук җир салымы буенча федераль ташламадан да файдалана алалар, бу исә һәр ата-анага бер җир кишәрлегенең кадастр бәясенә салым базасын 600 кв.м киметә. Участок булганда бөтен мәйдан өчен түгел, ә алты сутыйны тотып калып түләргә кирәк булачак. Тотып калу шулай ук автомат рәвештә кулланыла һәм бары тик бер объектка гына башкарыла.

Өстәмә ташламалар муниципаль берәмлекләрнең вәкиллекле органнарының норматив хокукый актлары белән билгеләнергә мөмкин. Мәсәлән, Казан шәһәр Думасы карары нигезендә җир салымы буенча ташлама әлеге җир кишәрлегендә йорт төзелгән һәм күпбалалы гаиләнең барлык әгъзалары билгеләнгән тәртиптә яшәү урыны буенча индивидуаль торак йортта теркәлгән очракта бирелә.

Шуны да искәртәсем килә: гражданнар түли торган мөлкәткә һәм җир салымына салым җирле бюджетка күчерелә һәм җирле әһәмияттәге мәсьәләләрне хәл итүгә файдаланыла, аларның күбесе социаль әһәмияткә ия. Шуңа бәйле рәвештә, салымнарның тулылыгы һәм вакытында түләнүе ахыр чиктә безнең тормыш сыйфатына тәэсир итә.

Йомгаклап билгеләп үтәсем килә, электрон сервислар аша салым түләү-бу гади һәм уңайлы! Россия Федераль салым хезмәте сайтында яки дәүләт хезмәтләре порталы сайтында Салым түләүченең шәхси кабинетына керү-исәпләнгән салымнар, объектлар, шулай ук булган бурычлар турында мәгълүматны үз вакытында алу гарантиясе.