Безнең ышанычлы иярчен – су

2025 елның 9 октябре, пәнҗешәмбе

Су эчүнең никадәр мөһим икәнен һәркем белә. Ләкин нинди һәм күпме?
Су-безнең тормышта мөһим туклыклы элемент. Көндәлек рационда су булу зарурлыгы беркемдә дә шик тудырмый. Аны җитәрлек дәрәҗәдә кулланмау теләсә нинди башка туклыклы матдә булмауга караганда тизрәк үлем китереп чыгарырга мөмкин.
Кеше организмында суның гомуми күләме тән авырлыгына һәм составына карап 55% тан 65% ка кадәр – күбесе күзәнәк эчендәге сыеклыкта, лимфада һәм кан плазмасында була.
Организм өчен өч төп су чыганагы бар:
без төрле эчемлекләр ярдәмендә ала торган эчә торган су; 
азык продуктларындагы (каты азыктагы)су;
углеводларның, майларның һәм аксымнарның оксидлашуы нәтиҗәсендә хасил була торган «метаболик» су. 
Су куллану башлыча Сусау хисе белән көйләнә, ә бүленеп чыгу гормоннар һәм бөерләр белән контрольдә тотыла. Организмга артык күләмдә су эләккәндә, бөерләр аны артык чыгара. 
Су тагын нәрсә өчен кирәк: 
Күзәнәкләрдә туплана торган тозлар, токсиннар һәм шлаклар чыгаруга ярдәм итә. Су шулай ук бөерләрнең эшен тотрыклыландыра. Без күбрәк эчкән саен, бөерләргә зарарлы матдәләрне чыгару җиңелрәк була. 
Ябыгырга ярдәм итә. Организмда су азрак булган саен, артык авырлыкны җыю җиңелрәк булуы исбатланган. Ашказанын тутырган бер Стакан су аппетитны киметергә һәм ачлык тойгысын киметергә сәләтле. 
Буыннар өчен табигый май. Кимерчәкләрдә һәм буыннарда кирәкле күләмдә сыеклык булмау аларны зәгыйфьрәк һәм зарарлануга һәвәс итә. Еш кына авыру тойгылары да барлыкка килә. Еш эчү артрит һәм Артрозларны булдырмый калырга ярдәм итә.
Бик яхшы терморегулятор. Ул артык җылыны ала һәм шуның белән организмны суыта. 
Тире сәламәтлеге өчен кирәк. Сусызлану нәтиҗәсендә тире корый, эластиклыгын югалта, үтеп керүчәнлеге кими. Бу токсиннар концентрациясе артуга, ялкынсыну барлыкка килүгә китерә. Су күзәнәкләрне эчтән туендыра, тирене дымландыра һәм аның картаюына комачаулый.
Организмда су микъдарының кимүе йә җитәрлек күләмдә кулланмау, йә артык бүленеп чыгу (мәсәлән, тирләү, косу яки эч китү) аркасында булырга мөмкин. Соңгы очракта су белән бергә электролитлар югалу ихтималы бар.
Сәламәтлегеңне саклап калу өчен күпме су эчәргә кирәк соң? 
Тәүлеклекнең төгәл күләмен ачыклау өчен бик күп бәйсез тәҗрибәләр үткәрелде, ләкин абсолют сан юк – ул тәүлегенә 1,5 дән 3 литрга кадәр тирбәлә. Барысы да җенескә, яшькә, организмның торышына, кешенең эш характерына һәм хәтта елның вакытына бәйле. 
Үзең өчен куллану нормасын билгеләгәндә, гомум кабул ителгән нормаларга гына түгел, ә башка аспектларга да таянырга кирәк. Мәсәлән:
Елның эссе вакытында су организмны суытуда катнаша, димәк, ешрак эчәргә кирәк.
Авыр физик хезмәт хезмәткәрләренә, спортчыларга һәм гомумән, югары йөкләнеш шартларында барлык кешеләргә күбрәк эчәргә кирәк.
Әгәр дә авыру дәвалау процессында дарулар кулланса, токсиннарны чыгару өчен күбрәк сыеклык кирәк булачак.
Балаларга күбрәк су кирәк, чөнки аларның активлыгы аркасында су чыгымы арта.                                                            

      Нурлат ТО

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International