Алар ишетсен өчен яшүсмерләр белән алкогольнең зыяны турында ничек сөйләшергә
Яшүсмерләрнең ата — аналарының иң киң таралган куркуларыннан берсе-балаларны алкоголь һәм башка психоактив матдәләр белән таныштыру. Теләсә нинди бәйлелекнең беренче сәбәбе-психологик проблемалар, ә алар белән абсолют теләсә нинди гаилә очрашырга мөмкин. Кызганычка каршы, еш кына ата-аналар, үзләре дә теләмичә, балаларын хаталарга этәрәләр һәм беренче шалтыратуларны сизмиләр.
Статистика буенча, Россиядә психоактив матдәләр (ПАВ) белән проблемалар халыкның 5-10% процентында барлыкка килә. Кызганычка каршы, бу тозакка 13-14 яшьтән башлап яшүсмерләр дә эләгергә мөмкин.
Кызганычка каршы, без: «эчмә, тәмәке тартма, куркынычны татып карама», - дигәндә, бала катлаулы хәлләрдә нишләргә кирәклеген әйткән сүзләрне ишетә. Димәк, без үзебез юл күрсәтәбез.
Әгәр ПАВ белән проблемалар якыннарыннан берәрсендә бар икән, әйткән сүзләрендә аеруча сак булырга кирәк. Баланы мондый язмышны кабатлауга программалаштырырга кирәкми. Өстәвенә, сезнең белән талашып, бала үзен сез охшамавыгызны үтенгән кеше кебек тотарга мөмкин.
Катгый контроль протест уята, ә тыюлар күплеге безнең сүзләрне мәгънәсез шау-шулы фонга әйләндерә. Яшүсмерлек яше-социум гаиләдән мөһимрәк булган вакыт. Бу ата-аналарны куркыта, ләкин моны кабул итәргә кирәк.
Еш кына ата-аналар ахыргача мондый проблемалар аларның балаларында булырга мөмкин дип ышанмый. Ышаныч-бу мөһим, әмма вәзгыятькә алсу күзлек аша карарга кирәкми.
Яшүсмернең әти-әнисен түгел, ә дусларын тыңлау ихтималы бик югары. Каршы куюлар белән шөгыльләнергә һәм аны сайлау алдына куярга кирәкми.
Шулай итеп без бала шәхесенең бәясен төшерәбез. Ә Түбән үзбәя ышаныч бирә торган нәрсәнедер куллануга этәрә генә.
Шуны аңлау мөһим, психоактив матдәләр-ул зыян гына түгел, ә универсаль, гарантияле ләззәт тә. Теләсә нинди тишекне ямап була торган шундый ямау. Нәрсә генә булмасын, проблемадан китү гарантияләнә. Әйе, кешеләрнең үз - үзләрен контрольдә тота алмау сәбәпләре төрле, әмма карар — бер.
Үз-үзеңә ышанмау, ата — аналар белән проблемалар, бүленмәгән мәхәббәт, укудагы кыенлыклар, куркулар, шикләр-теләсә нинди проблеманы ПАВ итеп яшерергә мөмкин. Яшерергә, ләкин хәл итеп булмый.
Шуңа күрә Бәйлелекләрне профилактикалау-ул әхлакны өйрәтү түгел,ә баланың психологик халәтен күрә һәм ишетә белү. Әти-әниләр бу хакта никадәр иртәрәк уйласа, бу проблема аларның гаиләләренә кагылу ихтималы шулкадәр азрак.
Безне ишетсеннәр өчен ПАВ турында ничек сөйләргә?
Дөресен сөйләргә кирәк. Барысы да белә, алкоголь йомшарта һәм ышаныч бирә, чөнки әгәр без зыян турында гына сөйләсәк, бу икейөзлелек булачак. Үзеңнең уңышсыз яшүсмерлек тәҗрибәң турында, аннары ничек начар һәм оят булуы турында сөйләү яхшырак.
Наркотиклар турында сөйләгәндә, аларны ләззәт өчен кабул итүләрен тану мөһим, әмма бу ләззәтнең бәясе тормыш булырга мөмкин.
Күп кенә яшүсмерләр җиңел наркотиклар имтиханнар тапшырырга ярдәм итә һәм күнекмәләр тудырмый дип ышана; тәмәке тарту һәм эчү — шәп; кальян һәм вейплар-зарарсыз дип ышаналар. Ләкин бу алай түгел. Мифларны фаш итегез, әмма әңгәмәне әхлак тәгълиматларына кайтарып калдырмаска тырышыгыз.
Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Чистай территориаль органы