Банкның номерыннан шалтыраталар һәм конфиденциаль мәгълүматларны бирергә сорыйлар. Нишләргә?
Аферистлар финанс компаниясе генә түгел, прокуратура, салым хезмәте, Россия Банкы һәм башка оешмалар исеменнән дә шалтырата ала.
Шул рәвешле, мошенниклар кешене сизгерлектән чыгарырга омтыла. Әмма Сезнең белән акча турында сөйләшә башлыйлар икән трубканы куегыз.. Банкыгызның рәсми номеры буенча шалтыратып, счет һәм карта белән барысы да тәртиптә булуы белән кызыксыныгыз.
Алдаучылар еш кына кич белән, төнлә яки иртән ял көннәрендә, кеше йоклый һәм тиз генә аңга килә ала алмый торган көннәрдә шалтыраталар. Җинаятьче үзен банк хезмәткәре итеп таныштыра һәм клиент тарафыннан кичекмәстән гамәлләр таләп итә торган шикле операция турында хәбәр итә. Мошенниклар психология белән яхшы таныш: тиз һәм ышанычлы итеп әйтәләр, профессиональ терминнарны кулланалар, еш кына җанлы колл-үзәк эшен имитацияләүче авазларны фон белән кертәләр. Боларның барысы да аларга банк клиентына ышаныч белдерергә һәм ул уяулыкны югалтырырлык итеп эшләргә ярдәм итә.
Шул ук вакытта алар клиентны ашыктыра һәм куркыта, аның хис-тойгылары белән уйный, күп уйлап торсаң төзәтеп булмаслык хәлләр булачак дип ышандыра.
Мәсәлән, алданучылар карта буенча зур суммага шикле түләү башкарыла, аны туктату өчен, тиз арада әлеге карта, ПИН-код яки СМС-хәбәрләрдән бер тапкыр кулланыла торган парольне хәбәр итәргә кирәк, дип белдерә. Әгәр кеше тоткарланса яки баш тартса, аңа аның картасыннан акча турыдан-туры хәзер мошенникларга китәчәк, дип яный.
Әгәр җинаятьчеләр үзләренә кирәкле мәгълүматны белә алса, алар счетка керү мөмкинлеге алалар һәм аннан барлык акчаны алалар.
Үз акчаңны мошенниклардан ничек сакларга?
• Әгәр клиент җинаятьчеләргә яшерен мәгълүматны үзе хәбәр итсә, аны банк аша кире кайтарып булмый. Шуңа күрә акчаңны югалтмас өчен төп куркынычсызлык кагыйдәләрен үтәргә һәм алдакчыларга ышанмаска кирәк:
Һәрвакыт банкның рәсми номерын гына җыегыз. Ул картаның кире ягында һәм банкның рәсми сайтында күрсәтелгән.
• Таныш булмаган номерларга СМС җибәрмәгез, "банктан" килгән сылтамалар буенча күчәргә ашыкмагыз. Аңлашылмый торган теләсә кайсы очракта банкның рәсми номер буенча шалтыратып, оператордан мәгълүматны ачыклагыз.
Әгәр сезгә банктан, финанс оешмасыннан яки дәүләт органыннан шалтыратсалар, ФИО һәм шалтыратучы вазифасын ачыклагыз һәм аңа үзем шалтыратам дип әйтегез. Трубканы куеп, оешманың рәсми телефоны яки банкның кайнар линиясенә шалтыратыгыз. Номерны кулдан җыярга кирәк.
* Паникага бирелмәгез һәм ашыкмагыз. Әгәр банк шикле транзакцияне ачыклый икән, ул шунда ук картаны ике тәүлеккә туктатачак. Бу вакыт эчендә сез бу банк операциясен расларга яки аны гамәлдән чыгарырга тиеш. Бу карарны 48 сәгать эчендә кабул итәргә кирәк — бу вакыт барысын да яхшы уйлау һәм ашыгыч рәвештә банкка шалтырату өчен җитә. Әгәр дә сез берни дә эшләмәсәгез, ике тәүлектән банк автомат рәвештә блокировканы ала һәм операция башкарылачак.
Картаның кире ягында CVC/CVV-код, СМС һәм ПИН-кодлардан кодлар, карта реквизитлары һәм яшерен мәгълүматны беркемгә дә хәбәр итмәгез. Банк кайнар линиясенә үзегез шалтыратсагыз гына, кодлы сүзне атарга мөмкин.